1o Δημοτικό Σχολείο Συκεών
Ταξη Γ2
στα πλαίσια της ευέλικτης ζώνης
2011-2012
Η διαδρομή του ψωμιού απο τα παλιά στα νεότερα χρόνια
Το ψωμί τα παλιά χρόνια είχε πάντα προζύμι.
μέρες. Οταν φούσκωνε το προζύμι ήταν έτοιμο. Για να φτιάξουνε ψωμί με προζύμι έπρεπε να το (αναπιάσουν), να πάρουνε δηλαδή δύο χούφτες αλεύρι και νερό και με το προζύμι να φτιάξουν ενα μαλακό αφράτο ζυμαράκι. Αυτό το άφηναν να «ανέβει» για 10 περίπου ώρες ώστε να διπλασιαστεί σε όγκο. Στη συνέχεια πρόσθεταν το υπόλοιπο αλεύρι και αλάτι και ζύμωναν καλά. Έπλαθαν σε φρατζολάκια και τα άφηναν σε ζεστό μέρος να ανέβουν. Οταν μετά απο 2 ώρες είχαν φουσκώσει, τα έψηναν σε φούρνο που
έκαιγε ξύλα.
Κάθε φορά που ζύμωναν έκοβαν ενα κομμάτι ζυμάρι
Σήμερα την ίδια δουλειά κάνει η μαγιά που βοηθά το ψωμί να. ΣΥΝΤΑΓΗ για ψωμί: 1 κιλό αλεύρι, 1 φακελάκι μαγιά, 2 κουταλάκια αλάτι και χλιαρό νερό όσο πάρει.
Οι νοικοκυρές έφτιαχναν προζύμι και το κρατούσαν για χρόνια. Για να φτιάξουν το προζύμι χρησιμοποιούσαν αλεύρι και νερό απο αγιασμό. Έπλαθαν ενα ζυμαράκι και το άφηναν να φουσκώσει. Την άλλη μέρα, ξαναζύμωναν με λίγο αλεύρι και νερό και το άφηναν πάλι να φουσκώσει. Αυτό γινόταν για 3 ή 4
φουσκώσει, το λάδωναν και το διατηρούσαν με αλάτι σε
πήλινο σκεύος σε δροσερό μέρος. Ετσι είχαν πάντα προζύμι.
Εργασία για την τάξη Γ2 από την μαθήτρια Αναστασία Μπλ.
πήλινο σκεύος σε δροσερό μέρος. Ετσι είχαν πάντα προζύμι.
Η τεχνολογία σήμερα απάλλαξε τους αρτοποιούς απο την κοπιαστική άλλοτε διαδικασία του ζυμώματος με το χέρι και του ψησίματος στους ξυλόφουρνους
Το σύγχρονο ζυμωτήριο και οι ηλεκτρικοί φούρνοι αντικαθιστούν τα παραδοσιακά σκεύη και εργαλεία διευκολύνοντας και επιταχύνοντας την παρασκευή του ψωμιού.
Εργασία για την τάξη Γ2 από την μαθήτρια Αναστασία Μπλ.
Στα παλιά τα χρόνια παίρναμε το αλεύρι απο τον νερόμυλο. Στο σπίτι το κοσκινίζαμε σε ξύλινη σκάφη επειδή είχε πίτουρα. Οταν το ζυμώναμε βάζαμε ξύδι και μαγιά ή προζύμι, αλάτι και χλιαρό νερό και ζυμώναμε το ζυμάρι. Οταν φούσκωνε το πλάθαμε μέσα στις πινακωτές, το αφήναμε να φουσκώσει μέσα σε αυτές για λίγη ώρα. Μετά ανάβαμε το
φούρνο με ξύλα και με «καταμαγια» τραβούσαμε τα κάρβουνα και τη στάχτη και βάζαμε τα ψωμιά να ψηθούνε μια ώρα στο φούρνο και μετά τα βγάζαμε. Ηταν αφράτα και νόστιμα.
Το ψωμί ήταν αρκετά φρέσκο για οκτώ ημέρες και μετά δεν το πετούσαμε, το κάναμε «βραστάρι» δηλαδή τρίβαμε τα ψωμιά, χτυπούσαμε αυγά και τα ρίχναμε πάνω τους.
Συνέντευξη απο τη γιαγιά
Απο τη μαθήτρια Κλεονίκη Φιλ.
Στα παλιά τα χρόνια δεν υπήρχε το ηλεκτρικό ρεύμα και γι’αυτό το ψωμί για να το φτιάξουνε, λέει η γιαγιά μου, το ψήνανε σε φούρνο με ξύλα. Απο το βράδυ ζύμωναν τη μαγιά με αλεύρι και νερό για να γίνει το προζύμι. Το πρωί μέσα σε μια ξύλινη σκάφη έβαζαν αλεύρι και νερό και λίγο αλάτι και το προζύμι, τα ζύμωναν όλα μαζί και το άφηναν
να φουσκώσει. Μετά το πλάθανε σε στρόγγυλες φόρμες και το βάζανε στην πινακωτή. Το άφηναν μέσα στην πινακωτή να φουσκώσει, και αφού ζέσταιναν το φούρνο με ξύλα, με ενα
μακρύ ξύλινο φτιάρι βάζανε ολα τα ψωμιά μεσα στο φούρνο να ψηθούν. Κι έτσι είχαν ψωμί για ολη την εβδομάδα. Πολύ κούραση αλλά ευτυχισμένα χρόνια!
Εργαλεία και σκεύη που χρησιμοποιούνται στον παραδοσιακό φούρνο
1. Ξύλινη σκάφη για το ζύμωμα
2. Πινακωτή για την τοποθέτηση του ζυμωμένου ψωμιού
3. «καταμαγιά»: ενα πανί δεμένο στην άκρη ενός ξύλου, που αφού τη
βρέξουμε καθαρίζουμε το φούρνο)
4. «Κελβερούτσα»: ενα σίδερο λυγισμένο στη άκρη με το οποίο ανακατεύαμε τη φωτιά
5. «Πυρίφτε»: ενα ξύλο που μοιάζει με κουπί με το οποίο βάζουμε τα ψωμιά στο φούρνο.
Τελικά οι μαθητές-τριες του Γ2 την Τετάρτη 13 Ιουνίου ζύμωσαν το ψωμί τους.
Συνέντευξη απο τη γιαγιά
Απο τη μαθήτρια Κωνσταντίνα Φυτ.
Δασκαλος: Κοβανίδης Σωκράτης
