ΤΟ "ΣΚΛΗΡΟ ΚΑΡΥΔΙ" ΣΤΟ Ε1, ΑΝΟΧΗ ΣΤΗ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ

     Το "Σκληρό καρύδι" είναι μια ιστορία για παιδιά από 8 ετών και πάνω από τη συγγραφέα Ελένη Σβορώνου, που εκδόθηκε από την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες σε συνεργασία με τις εκδόσεις Καλειδοσκόπιο.

https://www.unhcr.gr/fileadmin/Greece/Extras/ITB/2015/News_Story/PI/28-09-2016/skliro_karydi_teliko2.pdf

Η ιστορία αφορά, την Αϊσέ, ένα εννιάχρονο κορίτσι-πρόσφυγα από το Αφγανιστάν, που μιλάει με κέφι, τόλμη και λίγο παράπονο για τη ζωή της. Μια μέρα στο σχολείο και στο μάθημα της γυμναστικής, δημιουργείται ένα πρόβλημα με την αντιμετώπιση κάποιων συμμαθητών της επειδή η Αϊσέ δεν έχει αθλητικά παπούτσια. Έτσι, ζητάει μια μικρή χάρη από το Θεό, να της δώσει αθλητικά παπούτσια. Μοιράζεται τα ίδια βάσανα με όλα τα παιδιά της ηλικίας της: σχέσεις με τους συμμαθητές και τον αδερφό της, φιλίες, παιχνίδι... Αλλά έχει και τις δικές της, τις βαθύτερες έγνοιες για μια πατρίδα που αναγκάστηκε να εγκαταλείψει.

Την ιστορία συνοδεύει ένα σύνολο επτά δραστηριοτήτων για τον εκπαιδευτικό, που μπορεί να πραγματοποιηθούν στην τάξη. Το υλικό αυτό μπορεί να το χρησιμοποιήσει ο εκπαιδευτικός με τον τρόπο που θέλει. Μπορεί να διαβάσει την ιστορία στην τάξη, να κάνει μία ή περισσότερες ή όλες τις δραστηριότητες, μπορεί να επινοήσει τις δικές του. Ελπίζουμε ότι οι ενδεικτικές προτεινόμενες δραστηριότητες θα βοηθήσουν τον εκπαιδευτικό να προσεγγίσει την έννοια του πρόσφυγα, του ξένου, του κάθε "Άλλου", μέσα από γόνιμες και δημιουργικές συζητήσεις, παιχνίδι, γέλιο, ευκαιρίες για έκφραση και πειραματισμό.

https://www.unhcr.gr/fileadmin/Greece/Extras/ITB/2015/News_Story/PI/17-09-2016/SKLIRO_KARIDI_manual__4_.pdf

 1^η δραστηριότητα: Οι νέοι μας φίλοι

Υλικά: Χαρτί μέτρου, μαρκαδόροι, ψαλίδια

Στόχοι

Καλλιέργεια φιλαναγνωσίας

Καλλιέργεια ενεργητικής ακρόασης

Καλλιέργεια ενσυναίσθησης

Γνωριμία με το θέμα «ξένος», «πρόσφυγας»

Στην αρχή, εξηγήσαμε στα παιδιά ότι θα διαβάσουμε μια ιστορία. Δε δώσαμε περισσότερες λεπτομέρειες. Διαβάσαμε την ιστορία μέχρι τη σελίδα 22, ως το σημείο «χάρη με τα αθλητικά». Ακολούθησαν ερωτήσεις πάνω στο κείμενο και συζήτηση με τα παιδιά. Στη συνέχεια, απλώσαμε στο δάπεδο χαρτί του μέτρου και χωρίσαμε την τάξη σε 3 ομάδες. Η πρώτη ομάδα έφτιαξε το περίγραμμα της Αϊσέ με μαρκαδόρο. Ένα παιδί ξαπλωμένο βοήθησε στην όλη διαδικασία. Μέσα στο περίγραμμα τα παιδιά έγραψαν με μαρκαδόρο(όχι κόκκινο) τα στοιχεία που μας δίνει η ιστορία για την Αϊσέ. Με κόκκινο μαρκαδόρο σημείωσαν τα συναισθήματα και τις σκέψεις της για το περιστατικό στην αυλή, μέσα στο περίγραμμα.

    Η δεύτερη ομάδα σχεδίασε στο χαρτί του μέτρου έναν μεγάλο κύκλο που περιλαμβάνει τους συμμαθητές και τις συμμαθήτριες της Αϊσέ και τη γνώμη τους για το περιστατικό στην αυλή.

    Η τρίτη ομάδα σχεδίασε στο χαρτί βέλη που περιέχουν αυτά που ενώνουν την Αϊσέ με τα άλλα παιδιά αλλά και αυτά που την κάνουν να διαφέρει(π.χ η καταγωγή της).

2^η δραστηριότητα:  Δώσε τους φωνή, άλλαξε τα γεγονότα

Υλικά: χαρτάκια αυτοκόλλητα, μαρκαδόροι

Στόχοι:

Καλλιέργεια συναισθηματικής νοημοσύνης

Καλλιέργεια ικανότητας σωματικής έκφρασης και λόγου

Καλλιέργεια ικανότητας συνεργασίας

Οι μαθητές χωρίστηκαν σε ομάδες 6-7 ατόμων και επέλεξαν  τους ρόλους της Αϊσέ, της κυρίας Περσεφόνης(η γυμνάστρια του σχολείου), των συμμαθητών και συμμαθητριών και του Αλοντίν( ο αδερφός της Αϊσέ).

    Διαβάσαμε ξανά από το βιβλίο το περιστατικό στην αυλή και ζητήσαμε από τα παιδιά να παίξουν το περιστατικό στην αυλή με «παγωμένη εικόνα». Τι θα άλλαζαν στο περιστατικό; Θα έκαναν τα πρόσωπα κάτι διαφορετικό;  Η κάθε ομάδα έφτιαξε μια παγωμένη εικόνα όπου το κάθε πρόσωπο φαίνεται να δρα χωρίς να μιλάει ή να κινείται. Κατόπιν, ο δάσκαλος ακουμπούσε το κάθε παιδί ξεχωριστά και αυτό έλεγε μια φράση που εξέφραζε σκέψεις ή συναισθήματα για το γεγονός στην αυλή.

3^η δραστηριότητα: Η σειρά σου να γίνεις συγγραφέας!

Υλικά: Χαρτιά Α3, μολύβια

Στόχοι

Καλλιέργεια γραπτού λόγου, έκφρασης, φαντασίας

Καλλιέργεια στάσης ανοχής στη διαφορετικότητα

Καλλιέργεια αξιών και στάσεων μέσα από την έκβαση της ιστορίας που θα δώσουν οι μαθητές

Δώσαμε στα παιδιά χαρτιά Α3, τα δίπλωσαν, έκαναν εξώφυλλο και  έγραψαν τη συνέχεια της ιστορίας. Θυμίζουμε πως δεν τους έχουμε διαβάσει  όλο το βιβλίο. Αφού τελείωσαν, οι ιστορίες  διαβάστηκαν στην τάξη και σχολιάστηκαν από τα παιδιά.

4^η δραστηριότητα: Πρόσφυγας ή μετανάστης;

Στόχοι

Διευκρίνιση των εννοιών του πρόσφυγα και του μετανάστη

Να συνειδητοποιήσουν τα παιδιά την έννοια της ανάγκης που κάνει κάποιους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τη χώρα τους

Καλλιέργεια ικανότητας σωματικής έκφρασης

Δώσαμε στις δύο ομάδες παιδιών (από 10 παιδιά η κάθε ομάδα) φωτογραφίες με ομάδες μεταναστών και προσφύγων και ζητήσαμε από τα παιδιά να ξεχωρίσουν ποιοι είναι μετανάστες και ποιοι πρόσφυγες. Στη συνέχεια, η κάθε ομάδα ετοίμασε μια «παγωμένη εικόνα» με μια σκηνή μεταναστών ή προσφύγων. Ακολούθησε συζήτηση με θέμα τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν  οι άνθρωποι που αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους.

5^η δραστηριότητα: Παιχνίδι ρόλων

Στόχοι

Καλλιέργεια ενσυναίσθησης

Καλλιέργεια διαλογικής συζήτησης και ανταλλαγής επιχειρημάτων

Χωρίσαμε τα παιδιά σε δύο ομάδες των 10 ατόμων. Η πρώτη ανέλαβε να ετοιμάσει και να παίξει ένα θεατρικό  επεισόδιο.  Το θέμα είναι «Πάρτι γενεθλίων».  Τα παιδιά έχουν πάει σε κάποιο συμμαθητή ή συμμαθήτριά τους που γιορτάζει τα γενέθλιά του/της. Εκεί διαπιστώνουν ότι δεν είναι καλεσμένη η Αϊσέ. Συζήτησαν ακόμα το περιστατικό στην αυλή και αποφάσισαν να πάνε στο σπίτι της Αϊσέ και να την καλέσουν στα γενέθλια.

      Η δεύτερη ομάδα ετοίμασε ένα θεατρικό επεισόδιο στο γραφείο των δασκάλων. Τα παιδιά ανέλαβαν τους ρόλους των εκπαιδευτικών του σχολείου τους και συζήτησαν το πρόβλημα που δημιουργήθηκε και αποφάσισαν να μαζέψουν χρήματα για να αγοράσουν ένα ζευγάρι αθλητικά παπούτσια στην Αϊσέ.